Có thể nói rằng trong thời gian gần đây, các thủ đoạn lừa đảo chiếm đoạt tài sản trên không gian mạng đã trở thành tâm điểm của nhiều câu chuyện ở khắp nơi trên thế giới. Trên các phương tiện thông tin đại chúng, đã xuất hiện nhiều báo cáo về những vụ việc, trong đó không ít trường hợp bị kẻ xấu lừa đảo để chiếm đoạt hàng tỷ đồng. Nguyên nhân chính khiến nạn nhân rơi vào tình cảnh này bao gồm sự thao túng tâm lý, việc tiết lộ quá nhiều thông tin cá nhân trên mạng xã hội, sự chủ quan đối với các cảnh báo về an ninh và an toàn thông tin trên các phương tiện truyền thông, sự thiếu cảnh giác, lòng tin dễ dàng bị lừa, lòng ham lợi, thích làm việc dễ dàng với mức thu nhập cao, thiếu kiến thức về pháp luật và công nghệ thông tin, và việc không cân nhắc khi truy cập vào các đường link không rõ nguồn gốc.
Table of Contents
Theo báo cáo của Ủy ban Thương mại Liên bang Mỹ (FTC), các vụ lừa đảo mạo danh đã gây thiệt hại 2,6 tỉ USD vào năm 2022. Với sự xuất hiện của nhiều công nghệ mới, những trò lừa đảo mạo danh ngày càng tinh vi hơn. Vào tháng 3, FTC cho biết những kẻ lừa đảo đã bắt đầu sử dụng AI để tạo ra các tình huống khẩn cấp, thuyết phục nạn nhân tin rằng thành viên gia đình họ đang gặp nạn để lấy tiền hoặc thông tin cá nhân.
Theo cuộc khảo sát được tiến hành vào tháng 4 với người trưởng thành ở 7 quốc gia bởi công ty bảo mật McAfee, 25% người tham gia cho biết họ đã từng bị lừa đảo bằng giọng nói AI, trong khi 15% nói rằng họ hoặc người thân của họ đã từng bị kẻ lừa đảo sử dụng hình thức tương tự.
Chỉ cần một vài phút kết nối internet và một khoản chi phí nhỏ, những kẻ xấu có thể "vũ khí hóa" Trí tuệ Nhân tạo (AI) để đạt lợi ích cá nhân. Báo cáo từ McAfee cũng chỉ ra rằng, trong một số tình huống, kẻ lừa đảo chỉ cần 3 giây sử dụng âm thanh của mục tiêu để sao chép giọng nói.
Theo trang web của FTC, có trường hợp những kẻ lừa đảo đã giả mạo thành người yêu của nhân viên Cục Thuế Thu Nhập Liên Bang Mỹ (IRS), các chuyên viên máy tính, và thậm chí là các thành viên trong gia đình. Phần lớn các vụ lừa đảo này thường xảy ra qua điện thoại, nhưng cũng có thể diễn ra qua mạng xã hội, thông qua tin nhắn hoặc email.
Một kỹ sư phần mềm tại Google, Richard Mendelstein, đã nhận cuộc gọi giả danh tiếng kêu cứu của con gái mình. Sau khi Mendelstein đã chuyển 4.000 USD để giúp con gái, anh mới nhận ra mình đã bị lừa, và con gái của anh thật sự vẫn đang an toàn tại trường trong suốt thời gian qua.
Trước đây, các vụ lừa đảo bắt cóc ảo thường dựa vào việc sử dụng các bản ghi âm giọng nói sao cho phù hợp với độ tuổi và giới tính của con cái nạn nhân. Mục tiêu của chúng là những bậc cha mẹ đang hoảng sợ khi nghe thấy âm thanh của một đứa trẻ đang trong tình trạng sợ hãi, ngay cả khi giọng nói đó không khớp hoàn toàn với giọng nói của con họ. Nhưng với sự hỗ trợ của Trí tuệ Nhân tạo (AI), việc phân biệt giữa các giọng nói ngày càng trở nên khó khăn hơn.
Vào tháng 3, tờ Washington Post đưa tin về một cặp vợ chồng người Canada đã bị lừa mất 21.000 USD sau khi nghe thấy giọng nói kêu cứu do AI tạo ra, mô phỏng giọng nói của con trai họ. Trong một trường hợp khác trong năm nay, những kẻ lừa đảo đã sao chép giọng nói của một cô gái 15 tuổi và đóng giả những kẻ bắt cóc để đòi tiền chuộc lên đến 1 triệu USD.
Các thủ đoạn lừa đảo phổ biến
Sử dụng công nghệ Deepfake AI
Deepfake AI là một ứng dụng của Trí tuệ Nhân tạo (AI) được sử dụng để tạo ra các sản phẩm đa phương tiện như âm thanh, hình ảnh và video mô phỏng một cá nhân hoặc một đối tượng thực tế với mức độ chính xác vô cùng cao. Trong thời gian gần đây, tại nước ta đã xuất hiện các cá nhân sử dụng công nghệ này để tiến hành các hoạt động lừa đảo và chiếm đoạt tài sản bằng một số thủ đoạn rất tinh vi, như sau:
- Các đối tượng lừa đảo sử dụng công nghệ Deepfake AI để thực hiện cuộc gọi video giả mạo là người thân hoặc con cái, yêu cầu vay tiền. Ví dụ như: giả vờ con cái đang du học ở nước ngoài và cần bố mẹ chuyển tiền để đóng học phí hoặc tạo ra tình huống khẩn cấp, như người thân bị tai nạn và cần tiền gấp để cấp cứu...
- Để thực hiện hình thức lừa đảo này, các đối tượng lừa đảo thường tìm và thu thập thông tin cá nhân, hình ảnh, và video có giọng nói được chia sẻ công khai trên các tài khoản mạng xã hội. Sau đó, họ sử dụng công nghệ Deepfake AI để tạo ra các video mô phỏng một cách cực kỳ chân thật, khó phân biệt với thực tế. Các video này sẽ chứa hình ảnh, giọng nói của cá nhân đó và được sử dụng để thực hiện các kịch bản lừa đảo mà họ đã chuẩn bị sẵn trước đó.
- Các cuộc gọi video như vậy thường có đặc điểm chung là âm thanh và hình ảnh không rõ ràng, với tín hiệu thường bị nhiễu sóng, tương tự như cuộc gọi video đang trong vùng sóng di động hoặc wifi yếu, nhằm làm cho nạn nhân khó phân biệt giữa thực và giả. Nếu nạn nhân kiểm tra cẩn thận bằng cách gọi lại cuộc video để kiểm tra, thì kẻ lừa đảo thường không trả lời hoặc sử dụng phần mềm chỉnh sửa hình ảnh và video để đánh lừa.
Giả mạo thương hiệu
Các đối tượng lừa đảo bằng cách giả mạo thương hiệu của các tổ chức (như ngân hàng, cơ quan nhà nước, công ty tài chính, công ty chứng khoán...) để gửi các tin nhắn SMS lừa đảo đến nạn nhân.
Tạo ra các trang web và blog giả mạo, làm cho chúng giống với những trang web/blog chính thống (bao gồm giao diện, địa chỉ tên miền/đường dẫn, v.v.) để tạo dựng uy tín và lừa dối nạn nhân, đồng thời thu thập thông tin cá nhân của họ.
Chiếm đoạt tài khoản mạng xã hội
Các đối tượng lừa đảo, xâm nhập vào các tài khoản mạng xã hội (như Zalo, Facebook, Tiktok...) của người khác để gửi tin nhắn lừa đảo cho bạn bè hoặc người thân của họ, với mục đích chiếm quyền truy cập vào tài khoản, đánh cắp thông tin cá nhân, lấy cắp tài sản, hoặc thực hiện các hành động như phỉ báng, đe dọa, hoặc tống tiền nạn nhân.
Các ứng dụng và quảng cáo về tín dụng đen xuất hiện trên nhiều trang web và lan tràn qua các kênh thư rác, tin nhắn SMS, và các mạng xã hội như Facebook, Telegram, Zalo. Dưới sự tác động của những quảng cáo này, nạn nhân có thể trở thành nợ xấu mà họ thậm chí không hề hay biết.
Các hình thức kết hợp
Sử dụng số điện thoại (có thể là số trong nước, số nước ngoài, hoặc các đầu số không rõ nguồn gốc) để giả danh cơ quan chức năng, lực lượng cảnh sát, hay nhà mạng viễn thông và thực hiện cuộc gọi điện thoại đến nạn nhân để thông báo vi phạm pháp luật và đòi yêu cầu chuyển tiền.
Sử dụng số điện thoại có đầu số không rõ nguồn gốc để gọi đến nạn nhân. Khi nạn nhân nhấc máy, tiền trong tài khoản của họ sẽ bị trừ mà họ không hề hay biết.
Tạo trang web và blog giả mạo của các thương hiệu nổi tiếng tại Việt Nam hoặc quốc tế, với việc lừa đảo nạn nhân để họ tham gia vào vai trò cộng tác viên. Để thu hút nạn nhân, kẻ xấu thường chạy các quảng cáo lừa đảo trên Facebook hoặc gửi tin nhắn spam chứa quảng cáo qua SMS.
Lợi dụng tính hiếu kỳ, lòng thương người và lòng tin của nạn nhân thông qua việc lan truyền thông tin giả. Các đối tượng lừa đảo tạo ra những nội dung để thu hút lượt xem, thích và sau đó lừa đảo để chiếm đoạt tài sản của nạn nhân thông qua các hoạt động từ thiện và kêu gọi đóng góp giả mạo.
Chiếm đoạt tài sản thông qua việc quảng cáo và bán hàng trực tuyến trên nền tảng Facebook. Điều này bao gồm việc bán hàng giả, hàng chất lượng kém, vé máy bay giả mạo, khuyến mãi giả mạo, hàng hóa ảo hoặc các sản phẩm giả mạo không tồn tại.
Lừa dối nạn nhân thông qua việc giả mạo trang cá nhân và tài khoản người dùng trên các nền tảng mạng xã hội như Facebook, Telegram, Zalo, để xây dựng sự tin tưởng và lừa đảo họ thông qua các dịch vụ hoặc cơ hội đầu tư. Ví dụ, kẻ lừa đảo có thể giả danh là nhân viên hoặc trợ lý trực tuyến trên các trang Fanpage có dấu tick xanh, hoặc trang cá nhân của người nổi tiếng trên mạng xã hội để gửi tin nhắn riêng cho nạn nhân.
Lừa đảo bằng cách tạo ra mối quan hệ tình cảm và tận dụng lòng tin và lòng thương xót của nạn nhân thông qua các nền tảng mạng xã hội như Facebook, Zalo, Tinder, Telegram.
Chiếm đoạt tài sản thông qua việc cài đặt mã độc qua các đường dẫn độc hại hoặc sử dụng phần mềm độc hại (như các tiện ích mở rộng cho trình duyệt hoặc phần mềm crack). Kẻ lừa đảo thường tạo các công cụ, đường dẫn, và phần mềm độc hại để thu thập thông tin tài khoản mạng xã hội và ngân hàng của nạn nhân, thông qua việc phát tán mã độc và phần mềm độc hại qua Facebook, Telegram, Google Search, Google Play Store, Apple's App Store, và email.
Thông báo giả trúng thưởng, quà tặng, và chương trình khuyến mại để lừa đảo và đánh cắp thông tin tài khoản và tài sản thông qua các trang web giả mạo.
Sử dụng chiêu trò để thuyết phục nạn nhân nâng cấp lên sử dụng SIM 4G hoặc 5G, sau đó sử dụng số điện thoại của họ để chiếm đoạt thông tin tài khoản và tài sản.
Giả mạo email của các tổ chức tài chính, ví điện tử, và tổ chức uy tín để đe dọa và lừa đảo nạn nhân để họ chuyển tiền.
Thiết lập các sàn giao dịch tiền ảo crypto, đầu tư đa cấp, đầu tư nhị phân, và giao dịch ngoại hối (Forex) để lừa đảo và chiếm đoạt tài sản của nạn nhân.
Facebook: Dịch Vụ Mạng Xã Hội Đà Nẵng
Zalo: Dịch Vụ Đà Nẵng
Phone: 0333.110304
Gmail: mxhdn.xyz@gmail.com
Thanh toán: Ngân hàng, thẻ cào siêu rẻ, Momo, ViettelPay, card + 35% phí,...